Επαγγέλματα που θεωρούνταν ως «τελευταία» στη λίστα με τις μουράτες / prestigious / εκτιμητέες δουλειές ξαφνικά ανέβηκαν επίπεδο. Ο κορωνοϊός έβαλε σε ένα τεράστιο σέικερ ό,τι ξέραμε σε σχέση με τα επαγγέλματα και άρχισε να χτυπάει με δύναμη. Η τράπουλα ανακατεύτηκε: η τηλεργασία πήρε προβάδισμα. Παραδοσιακά επαγγέλματα βιώνουν ένα πρωτοφανές disruption. Επανακαθορίζονται οι προτεραιότητές μας. Οι μορφές εργασίας έγιναν πιο ευέλικτες (χωρίς αυτό να είναι πάντα καλό).
Όμως έγινε κάτι ακόμα, και αυτό είναι ότι έφερε στο προσκήνιο, στο φως, επαγγέλματα που θεωρούνταν επαγγέλματα «παρασκηνίου». Η αρχή έγινε με το χειροκρότημα στα μπαλκόνια για το ιατρικό προσωπικό. Ανεξαρτήτως από το αν είσαι από αυτούς που κοροϊδέψανε ή επικροτήσανε, ξέρεις ότι αυτό το μομέντουμ ήταν σημαντικό. Και δεν χειροκροτήθηκαν μόνο οι γιατροί (που έτσι κι αλλιώς ανέκαθεν είχαν περίοπτη θέση στην άτυπη εργασιακή πυραμίδα που έχουμε όλοι στο μυαλό μας), αλλά και οι απλοί νοσηλευτές, και οι τραυματιοφορείς και οι καθαριστές των νοσοκομείων, και οι φαρμακοποιοί.
Και σειρά πήραν οι υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ. Που δούλεψαν σε πιο αντίξοες συνθήκες απ’ ό,τι συνήθως. Και οι ντελιβεράδες. Και οι άνθρωποι στα τηλεφωνικά κέντρα. Που ξέραμε ότι το πιθανότερο είναι να μας εξυπηρετούν από το σπίτι τους μέσω τηλεργασίας. Και οι δημοσιογράφοι (σύμφωνα με έρευνα της διαΝΕΟσις, αυξήθηκε αυτή την περίοδο η εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ: τηλεόραση +13%, ραδιόφωνο +8%, εφημερίδες +5%). Και οι υπάλληλοι ασφαλείας, που δεν άφησαν να γίνει η ερήμωση, ευκαιρία για πλιάτσικο. Περιμέναμε τους κομμωτές μας στη γωνία να τελειώσει η καραντίνα. Σταθήκαμε «στο πλευρό» των καλλιτεχνών με το Support Art Workers όταν επισκιάστηκαν τα δικαιώματά τους για επανεκκίνηση. Επικαλεστήκαμε τη δύσκολη δουλειά των ανιματέρ και των παιδαγωγών, όσοι από εμάς έπρεπε να απασχολήσουμε παιδιά στο σπίτι. Επανεκτιμήσαμε τους τεχνικούς δικτύων, που μας σώσανε από ομαδικό ιντερνετικό/τηλεφωνικό breakdown.
Η μετά καραντίνας εποχή μάς βρήκε να έχουμε αφήσει πίσω τον θαυμασμό για τα λεγόμενα «ακαδημαϊκά επαγγέλματα κύρους», και να ‘χουμε αναπτύξει μια νέου είδους εκτίμηση για όσους φροντίζουν, ταΐζουν, εξυπηρετούν και ψυχαγωγούν.
Και τελικά τι θα πει ήρωας;
Σε ένα σκίτσο του Banksy που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες, ένα παιδί παίζει με μια νοσοκόμα-υπερήρωα-με-μάσκα, ενώ ο Superman και ο Batman είναι παρατημένοι σε ένα καλάθι σκουπιδιών.
Αυτή είναι η νέα εποχή. Η εποχή της απομυθοποίησης των μύθων που δεν μας χρειάζονται πια. Γιατί αυτή την περίοδο χρειαστήκαμε λίγο περισσότερο αυτούς που στήριξαν την όποια υγεία-καθημερινότητα-οικονομία για όσο διάστημα όλα κατέρρεαν. Αυτούς τους δύο μήνες. Και συνεχίζουν. Αν όλοι είχαμε βάλει λουκέτο και είχαμε κλειστεί σαν σαλιγκάρια στο κέλυφός μας, σήμερα δεν θα γραφόταν αυτό το κείμενο. Πολλά πράγματα σήμερα δεν θα λειτουργούσαν ή δεν θα υπήρχαν καν. Η λέξη «ήρωας» παράγεται από τη λέξη «ώρα», είναι λοιπόν αυτός που δρα τη σωστή ώρα, την κατάλληλη στιγμή. Μια άλλη ετυμολογία της λέξης συνδέει τον ήρωα με τη θεά Ήρα που θεωρούνταν η θεά της αλληλουχίας των εποχών και γενικότερα, της πραγματοποίησης συμβάντων στην ανθρώπινη ζωή στην κατάλληλη ώρα. Η εποχή και η «ώρα» της πανδημίας αυτής επανέφερε λοιπόν στο προσκήνιο αρκετούς συναδέλφους/συνανθρώπους μας.
Το τέλος του σνομπ
Είναι η αρχή του τέλους για όσους σνόμπαραν κάποια επαγγέλματα; Ίσως. Είναι σίγουρο πάντως ότι σταματήσαμε να θεωρούμε «δεδομένους» κάποιους επαγγελματίες δίπλα μας, είδαμε την αξία της δουλειάς τους υπό νέο πρίσμα. Είδαμε ότι ναι μεν χρειαζόμαστε δικηγόρους, πολιτικούς μηχανικούς και οικονομικούς αναλυτές, αλλά χρειαζόμαστε εξίσου ηλεκτρολόγους, νοσηλευτές, απολυμαντές (κυρίως αυτούς τώρα!), συντηρητές κλιματιστικών και τόσους άλλους. Αυτή η νέα θεώρηση για το τι επαγγέλματα υπάρχουν εκεί έξω και τι μπορεί να κάνει το καθένα από αυτά αν επέμβει τη σωστή «ώρα», είναι από τα πιο θετικά που μας προέκυψαν αυτές τις μέρες. Ποιος θα το φανταζόταν ότι μια τέτοια περίοδος, τελικά μοίρασε την «εργασιακή αξία» πιο δίκαια και ισόποσα, ξανανοίγοντας τη μεγάλη βεντάλια των επαγγελματικών επιλογών στην έκταση που της αξίζει.