Γράφει η Ιωάννα Καρολίδου / a book lover
Τίτλος : «Λουλούδι της ψυχής μου»
Συγγραφέας : «Ζωγραφιά Τσαβέα»
Ένα ακόμα βιβλίο που απέκτησα ύστερα από καλές κριτικές στις ομάδες που ακολουθώ με βιβλιοφάγους σαν εμένα. Δε ήθελα και πολλή σκέψη για να το προσθέσω στη βιβλιοθήκη μου. Ο τίτλος σε κερδίζει με την πρώτη ματιά.
Οι δυο μαγικές λεξούλες για μένα «Αληθινή ιστορία», αλλά και η αναφορά στο οπισθόφυλλο για την Μικρασιατική Καταστροφή ήταν υπέρ αρκετά.
Σε μια συνέντευξη που διάβασα της συγγραφέως και στη ερώτηση που της έκαναν σχετικά με το βιβλίο αυτό, η απάντησή της ήταν συγκινητική. Διαβάστε παρακάτω ένα μικρό απόσπασμα.
« “Λουλούδι της ψυχής μου”… έτσι με αποκαλούσε η γιαγιά μου, η Μικρασιάτισσα και σαν έκανα τα δικά μου παιδιά, έτσι τα αποκαλώ κι εγώ. Λουλούδια της ψυχής και όχι της καρδιάς, γιατί η καρδιά είναι ένα όργανο που κάποια στιγμή σταματάει μα.. η ψυχή είναι αιώνια όπως κι η αγάπη της μάνας.
Το γράψιμο αυτού του βιβλίου είναι ένα μνημόσυνο για όλους εκείνους που χάθηκαν στην καταστροφή της Μικράς Ασίας, είναι ένα μνημόσυνο για την ψυχούλα της γιαγιάς μου που πέρασε τόσα κι όμως άντεξε για να μεταφέρει σε μένα όλα τα πονεμένα βιώματα της, τόσο μέσα στα κύτταρα μου όσο και στην καρδιά μου, με τις υπέροχες αφηγήσεις της, τις γεμάτες καημούς και ντέρτια όπως έλεγε. Είναι μια ιστορία που μου διηγήθηκε για δυο κοριτσάκια ομογάλακτα.
Πώς μεγάλωσαν στην Σμύρνη, πώς χάθηκαν στην καταστροφή και πώς η ζωή, με τα τερτίπια και τα νάζια της, φέρθηκε στην κάθε μια τους. “Τούτος ο ντουνιάς έχει τα πάνω και τα κάτω του”, μου έλεγε, “μα εσύ ποτέ μην το βάνεις κάτω, να κουμαντάρεις τη ζωή κι εκείνη θα σε γλυκάνει εκεί που δεν το περιμένεις”. Έτσι και οι ηρωίδες του βιβλίου μου, έχασαν τα πάντα, πέρασαν πολλά, πάρα πολλά, μα κατάφεραν να τα κάνουν όλα πέρα και μπόρεσαν να κουμαντάρουν τη ζωή και να σκαλίσουν την ψυχή τους. Γιατί η ψυχή θέλει κάπου, κάπου σκάλισμα για ν’ ανθίσει.»
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Αυτό που τις ένωσε ήταν το γάλα της ίδια γυναίκας. Δεσμός άρρηκτος και ισχυρός όμοιος με αυτόν του αίματος. Αυτό που τις χώρισε, η καταστροφή της Σμύρνης.
Για την Κλειώ και τη Λυγερή όλα άλλαξαν στην ανέφελη ζωής τους μέσα σε μια μέρα. Άφησαν την πατρίδα τους πνιγμένη στο αίμα και στους λυγμούς ακολουθώντας τα καραβάνια των ξεριζωμένων. Έναν δρόμο δύσβατο και άγνωστο, χώρια η μία από την άλλη.
Η υπόσχεση μία, από όταν ήταν ακόμα μικρά κορίτσια, από τότε που έκλειναν τα μάτια και σιγοτραγουδούσαν κάτω από τη μουριά. Η Κλειώ, ως αγωνίστρια, δεν ήθελε να ξεχάσει. Η Λυγερή, πιο ευάλωτη, δεν μπορούσε να θυμηθεί. Η φρίκη που βίωσε δεν ήταν σύμμαχός της.
Η αναζήτηση ξεκινάει με την Κλειώ με μόνο οδηγό την πυξίδα της καρδιάς. Τι θα βρεθεί στον διάβα της δεν ξέρει, μα δε το βάζει κάτω, με πείσμα συνεχίζει… Τον όρκο της θα τον κρατήσει ό,τι και αν γίνει, όσο καιρό και αν χρειαστεί να περιμένει.
Η αληθινή ιστορία τους αποτελεί ένα μάθημα αγάπης, ελπίδας και πίστης στον άνθρωπο που όσοι τη διαβάσουν δε θα τη ξεχάσουν.
Προσωπική άποψη
Διαβάζοντας τις πρώτες ακόμα σειρές του βιβλίου έκανα την εξής εικόνα: ότι είχα την γιαγιά μου απέναντι μου και μου έλεγε ιστορίες για τον τόπο τους, την Μικρά Ασία. Όχι, η ίδια δεν έζησε την καταστροφή, αλλά από τους δικούς της είχε ακούσει άπειρες φορές για την ζωή της Σμύρνης. Το πριν και το μετά. Θεώρησε χρέος της να μας μεταφέρει όσα είχε αποτυπώσει στη μνήμη της . Για να μάθουμε τις παραδόσεις μας και να μη ξεχάσουμε τις ρίζες μας. Το πόσο περήφανη είμαι που κατάγομαι από εκείνα τα μέρη το έχω δηλώσει άπειρες φορές, και είναι κάτι που θα το λέω για πάντα.
Παρθενική επαφή με τη συγγραφέα, δεν έχω διαβάσει άλλο βιβλίο της και εντελώς τυχαία το κάνω με την πρώτη συγγραφική της απόπειρα. Σε αυτό το σημείο θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ομάδα, την οποία ακολουθώ πιστά και στην οποία γίνονται αξιόλογες προτάσεις.
Η γραφή της συγγραφέως μας έχει αυτό το ‘κάτι’, που από τις πρώτες γραμμές του βιβλίου σε παρασέρνει, σε ταξιδεύει σε εκείνα τα ‘άγνωστα’ αλλά συνάμα πολύ γνωστά μέρη των προγόνων μας που τόσες φορές έχουμε ακούσει μέσα από τις αφηγήσεις τους. Πόση συγκίνηση να βλέπεις ολοζώντανα μέσα από ένα βιβλίο όλα εκείνα που έχουν ζήσει; Τις γειτονιές τους, τα μαγαζάκια τους στα παράλια της Σμύρνης.
Η απαραίτητη αναδρομή στο παρελθόν που γίνεται είναι αρκετή για να καταλάβεις και να βιώσεις και εσύ το ιδιαίτερο κλίμα που επικρατούσε τότε. Το πόσο ανέμελα ήταν εκείνα τα χρόνια. Καμιά θρησκεία δεν έμπαινε εμπόδιο στις σχέσεις των ανθρώπων. Η μόνη διαφορά; Ο λεγόμενος τούρκικος μαχαλάς και ρωμαίικος μαχαλάς. Και όμως αυτό δε στάθηκε εμπόδιο και δε κατάφερε να μπει ανάμεσα στις σχέσεις των ανθρώπων. Τους συνέδεαν άρρηκτοι δεσμοί φιλίας. Μια τέτοια σχέση είχε και η Κλειώ με τη Λυγερή. Η μια από φτωχή οικογένεια, η άλλη αναθρεμμένη σε ένα αρχοντόσπιτο, παρόλα αυτά, γεννήθηκε μια φιλία η οποία σαφώς και δοκιμάστηκε.
Παρακολουθείς με κομμένη την ανάσα το οδοιπορικό όλων των ανθρώπων εκείνων, που από τη μια στιγμή στην άλλη έχασαν τα σπίτια τους, τους ανθρώπους τους και καλούνται τώρα να κάνουν πέτρα την καρδιά τους και να συμβιβαστούν με τα νέα δεδομένα που τους παρουσιάζονται. Ένα οδοιπορικό που κρατάει για μήνες.
Μήνες κράτησε και το οδοιπορικό της Κλειώς η οποία φυγαδεύτηκε με τη βοήθεια των Τούρκων φίλων της προκειμένου να βρει τη Λυγερή η οποία είχε εξαφανιστεί. Έχω παρασυρθεί και αποκάλυψα κάποια πράγματα. Η συναισθηματική φόρτιση είναι εμφανής για αυτό θα σταματήσω εδώ.
Το τελευταίο που θα ήθελα να επισημάνω για το «Λουλούδι της ψυχής μου» είναι το εξής: σαφώς και είναι ένα βιβλίο πόνου μιας και η αναφορά στην Μικρασιατική Καταστροφή αγγίζει αρκετό κόσμο. Αλλά είναι επίσης και ένα βιβλίο που παρατηρείς έντονα την πίστη, τη θέληση αλλά και το θάρρος.
Όλα τα παραπάνω αντιπροσωπεύουν την Κλειώ. Γιατί είχε πίστη ότι η Λυγερή είναι στη ζωή και ότι θα συναντηθεί και πάλι μαζί της, θέληση για να ζήσει και δε δυσανασχέτησε ποτέ για τις αντίξοες συνθήκες που συνάντησε, αλλά και θάρρος ώστε να δεχτεί την πικρή αλήθεια ότι δε θα βίωνε ποτέ ξανά το χάδι της μητέρας της.