Όχι, σοβαρά τώρα. Η άδεια είναι χρόνος ιερός
Κάποτε θα έμοιαζε περιττό, σχεδόν ουτοπικό να μιλάμε για όλους εκείνους τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να πάρεις μαζί σου δουλειά ενώ ετοιμάζεσαι να βγεις σε άδεια. Θα έλεγε κανείς: «Μα γιατί γράφουν γι’ αυτό; Προφανώς και δεν δουλεύουμε στην άδεια». Κι όμως, στη νέα εργασιακή πραγματικότητα, με τις δυνατότητες της υβριδικής εργασίας και την καριέρα να υπερκαλύπτει όλα τα υπόλοιπα, το αυτονόητο δεν είναι πια τόσο αυτονόητο: Πολλοί είναι εκείνοι που παίρνουν δουλειά και στις διακοπές τους.
Μάλλον περιττό, αλλά θα το επαναλάβουμε: Οι διακοπές προορίζονται για ξεκούραση, χαλάρωση και επαναφόρτιση. Για πολλούς, όμως, ο ήχος μιας ειδοποίησης email είναι αρκετός για να μετατρέψει εύκολα και γρήγορα μια γαλήνια απόδραση σε άλλη μια εργάσιμη ημέρα (ακόμη κι αν η θέα εξακολουθεί να είναι καλύτερη).
Το λάθος έρχεται σχεδόν μοιραία: Αποφασίζεις να ασχοληθείς. Ξέρω το συναίσθημα. Ξέρω, όμως, και όσα ακολουθούν: Απογοήτευση, η αίσθηση ότι οι διακοπές απέτυχαν κι αυτό το αίσθημα διαρκούς σύνδεσης με τη δουλειά. Κι όλο αυτό είναι τόσο λάθος.
Η δρ. Dawna Ballard, ειδική σε θέματα επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, τονίζει ότι ο ελεύθερος χρόνος δεν είναι πολυτέλεια, αλλά μια αναφαίρετη ανάγκη για τη διασφάλιση της ψυχικής και σωματικής σου ευεξίας. Οι έρευνες το υποστηρίζουν, δείχνοντας ότι οι διακοπές μειώνουν το άγχος, καταπολεμούν την επαγγελματική εξουθένωση, αναζωογονούν τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητα και σε προετοιμάζουν να επιστρέψεις.
Η τοξική κουλτούρα της παραγωγικότητας, όμως, μεταφράζει τη διαρκή διαθεσιμότητα ως απόδειξη αφοσίωσης κι αυτό ενισχύεται από την πανταχού παρούσα τεχνολογία και τις δυνατότητες της υβριδικής εργασίας. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι διακοπές να μην είναι τελικά όπως θα έπρεπε. Καιρός να «τραβήξεις το καλώδιο»
Αν σου φαίνεται αδύνατο να αποσυνδεθείς πλήρως από το διαδίκτυο, οι συμβουλές των ειδικών μπορούν να σε βοηθήσουν να χαράξεις ουσιαστικά όρια, παραμένοντας προσβάσιμo αν κρίνεται απολύτως απαραίτητο:
Κάνε παύση ειδοποιήσεων
Οι συνεχείς ειδοποιήσεις είναι μια επιτυχημένη συνταγή για την απόσπαση της προσοχής. Η δρ. Natalie Christine Dattilo, καθηγήτρια ψυχολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, συνιστά να επιλέξεις παύση ειδοποιήσεων στην άδειά σου. Οι περισσότερες εφαρμογές έχουν αυτή τη ρύθμιση. Αυτό μπορεί να αποτρέψει τον κατακερματισμό της προσοχής σου και την απορρόφηση της ενέργειάς σου σε λάθος πράγματα.
Διάγραψε τις εφαρμογές που σχετίζονται με τη δουλειά
Αν πιάνεις τον εαυτό σου να ελέγχει αντανακλαστικά emails και λοιπά επαγγελματικά μηνύματα, ίσως είναι καλύτερα να διαγράψεις προσωρινά τις εφαρμογές που σχετίζονται με τη δουλειά από τις συσκευές σου. Η δρ. Ballard προτείνει την αντικατάσταση αυτών με άλλες, που προάγουν τη χαλάρωση. Στόχος είναι να ανακατευθύνεις το συνηθισμένο σου scrolling σε κάτι πιο αναζωογονητικό.
Άφησε τις συσκευές πίσω (γιατί όχι;)
Μπορείς ακόμη να δοκιμάσεις να μην πάρεις καν μαζί το κινητό ή τον υπολογιστή σου. Αν όχι, άστα έστω στο δωμάτιο του ξενοδοχείου. Ακόμη και λίγες ώρες χωρίς τεχνολογία -ενώ απολαμβάνεις την παραλία, μια πεζοπορία ή ένα ωραίο γεύμα- μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στο να παραμείνεις συνδεδεμέν@ στο παρόν.
Χρησιμοποίησε τη λειτουργία «Μην ενοχλείτε»
Για όσους δεν μπορούν να αποσυνδεθούν εντελώς, η λειτουργία «Μην ενοχλείτε» ίσως είναι η ιδανική λύση. Αυτό σου επιτρέπει να μπλοκάρεις τις μη επείγουσες ειδοποιήσεις, ενώ παράλληλα εξακολουθείς να έχεις πρόσβαση σε σημαντικές κλήσεις από την οικογένεια ή άλλες προσωπικές επαφές.
Ρύθμισε μια αυτόματη απάντηση
Η αποστολή μιας αυτοματοποιημένης απάντησης σε όποιον προσπαθεί να σε βρει όταν λείπεις μπορεί να λειτουργήσει καθησυχαστικά και να σε απαλλάξει από το να σκέφτεσαι διαρκώς ότι κάποιος σε ψάχνει και δε μπορεί να σε βρει. Συμπεριέλαβε την ημερομηνία επιστροφής σου και όρισε έναν συνάδελφο που μπορεί να χειριστεί επείγοντα θέματα κατά την απουσία σου. Αυτό το απλό βήμα αποτρέπει τυχόν παρεξηγήσεις και καθησυχάζει τους αποστολείς ότι τα ερωτήματά τους θα απαντηθούν σύντομα.
Τελικά, η τήρηση των ορίων εξαρτάται καθαρά από εσένα. Αναλογίσου γιατί σχεδίασες αυτές τις διακοπές εξ αρχής: Ήταν για να περάσεις απερίσπαστο χρόνο με τους αγαπημένους σου; Για να αποφορτιστείς και να αναζωογονηθείς; Σίγουρα, πάντως, όχι για να συνεχίσεις να δουλεύεις. Υπενθύμισε αυτό στον εαυτό σου κάθε φορά που μπαίνεις στον πειρασμό να τσεκάρεις τις εξελίξεις στη δουλειά. Οι διακοπές είναι εδώ για να επικεντρωθείς στην παρούσα στιγμή – είτε αυτό σημαίνει να απολαύσεις τον ήλιο, να κάνεις πεζοπορία στην άγρια φύση ή απλώς να απολαύσεις ένα βιβλίο χωρίς περισπασμούς.
Αγκαλιάσε την αληθινή έννοια του «ελεύθερου χρόνου»
Η άδεια είναι κάτι περισσότερο από απλώς μια σωματική απόσταση από τη δουλειά – είναι μια ευκαιρία να επαναφέρεις την ψυχική και συναισθηματική σου ισορροπία. Οι επαγγελματικές υποχρεώσεις θα είναι ακόμη εκεί όταν επιστρέψεις. Αυτό που δεν θα περιμένει είναι η ευκαιρία να δημιουργήσεις αναμνήσεις με τους αγαπημένους σου, να επαναφορτίσεις την ενέργειά σου και να βυθιστείς πλήρως σε νέες εμπειρίες.
Άσε, λοιπόν, το ρεπό σου να είναι ακριβώς αυτό: Ρεπό. Το έχεις κερδίσει.